Język abchaski
język z Kaukazu / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Język abchaski (abch. аҧсуа бызшәа) – język należący do rodziny języków północno-zachodniokaukaskich, używany przez Abchazów[1]. Jest używany w Abchazji oraz częściowo w Adżarii i Turcji[2]. Posługuje się nim ok. 100 tys. osób[3]. Z perspektywy typologii ma charakter aglutynacyjny i polisyntetyczny[4][5].
|
Ten artykuł od 2008-08 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Obszar | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących |
ok. 100 tys. | ||||||
Pismo/alfabet | |||||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||||
| |||||||
Status oficjalny | |||||||
język urzędowy | Abchazja | ||||||
UNESCO | 2 wrażliwy↗ | ||||||
Ethnologue | 2 prowincjonalny↗ | ||||||
Kody języka | |||||||
ISO 639-1 | ab | ||||||
ISO 639-2 | abk | ||||||
ISO 639-3 | abk | ||||||
IETF | ab | ||||||
Glottolog | abkh1244 | ||||||
Ethnologue | abk | ||||||
GOST 7.75–97 | абх 010 | ||||||
WALS | abk | ||||||
SIL | ABK | ||||||
Występowanie | |||||||
W Wikipedii | |||||||
| |||||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Abchaski jest blisko spokrewniony z językiem abazyńskim[6]. Wyróżnia się dialekty: abżujski (legł u podstawy języka literackiego), bzybski oraz sadzki (w Turcji).
Niektóre gramatyki podają, iż w języku tym występują zaledwie dwie samogłoski: otwarta samogłoska а oraz zamknięta samogłoska ә[7]. W zależności od pozycji w wyrazie obydwie te samogłoski mogą być wymawiane jako zbliżone do e, i, o lub u, jednak różnica między tymi dźwiękami nie jest relewantna i nie odgrywa większej roli dla rozumienia wyrazów. Czasem jednak, po uwzględnieniu wszystkich tych dźwięków podaje się liczbę 6 samogłosek. Z kolei liczba spółgłosek w dialekcie abżujskim, który stał się podstawą języka literackiego, wynosi 58, zaś w dialekcie bzybskim – 67. Dla porównania: w języku polskim mamy 8 samogłosek i 36 spółgłosek, co i tak – jeśli porównamy z innymi językami słowiańskimi – jest dużą liczbą.
Ze względu na sytuację polityczną Abchazji, język abchaski ma dziś stosunkowo wysoki prestiż i jest jednym z lepiej rozwiniętych „małych” języków Kaukazu. Jest to, wraz z językiem rosyjskim, oficjalny język samozwańczej Republiki Abchazji. Język ten używany jest w prasie, radiu i telewizji, powstaje w nim literatura piękna oraz dzieła naukowe. Ze względu na dzieje tego języka, dużo jest w nim zapożyczeń tureckich, gruzińskich oraz najnowszych – rosyjskich.