![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/31/Lipowski_Wierch_B%25C5%25BB5.1.jpg/640px-Lipowski_Wierch_B%25C5%25BB5.1.jpg&w=640&q=50)
Lipowski Wierch
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Lipowski Wierch (ok. 1325 m n.p.m.[1]) – szczyt w Grupie Lipowskiego Wierchu i Romanki w Beskidzie Żywieckim. Większość map i przewodników podaje wysokość 1324[2], co może wiązać się z umieszczeniem punktu pomiarowego na wysokości 1323,3, kilkadziesiąt metrów od najwyższego punktu. Nazwa pochodzi od lip, które dawniej zapewne na jego stokach rosły[3]. Znajduje się w grzbiecie, który od Rysianki ciągnie się w północno-zachodnim kierunku do Redykalnego Wierchu i jest najwyższym szczytem tego grzbietu. Jest to boczny grzbiet Beskidu Żywieckiego, oddzielający dolinę potoku Żabniczanka od doliny potoku Bystra[2].
![]() Widok z Hali Boraczej | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Pasmo | |||
Wysokość |
1325 m n.p.m. | ||
![]() | |||
|
Lipowski Wierch jest niemal całkowicie zalesiony, ale nieco pod jego wierzchołkiem, na południowo-wschodnich stokach znajduje się duża widokowa Hala Lipowska, a na niej schronisko PTTK na Hali Lipowskiej[4] i wyciąg narciarski[2]. Istnieją tutaj też różnorodne formacje skalne. W grzbietowych partiach znajduje się pochodzenia osuwiskowego rów grzbietowy i wały zapadliskowe. Jego ściany mają wysokość do 4 m, a dno rowu zawalone jest głazami piaskowcowymi. Poniżej w stokach znajdują się nisze osuwiskowe, z których wypływają liczne źródła. Na południowych, opadających do doliny Bystrej stokach są duże i małe głazy i szczeliny skalne[3].
Lipowski Wierch jako pierwsi penetrowali Wołosi, którzy metodą cyrhlenia wykonali tutaj Halę Lipowską, na której wypasali swoje owce. Turyści zaczęli odwiedzać go pod koniec XIX wieku. W latach 1894-1899 niemiecka organizacja turystyczna Beskidenverein (Związek Beskidzki) wyznakowała szlak turystyczny. W 1936 opiekę nad tym szlakiem przejęło Polskie Towarzystwo Tatrzańskie. W 1931 Beskidenverein bezprawnie, łamiąc polsko-niemieckie porozumienie w sprawie zagospodarowania Beskidów wybudowała tutaj schronisko turystyczne[3].
Lipowski Wierch jest jednym z najwyższych szczytów Beskidu Żywieckiego. Jego masyw wyróżnia się w panoramach z wielu stron, sam jednak wierzchołek jest niepozorny i mało wybitny. Rośnie na nim skarlały górnoreglowy las świerkowy, w którym jest sporo uschniętych świerków. Wzdłuż grzbietu ciągną się torfowiska i młaki z oczkami wodnymi[3], chronione w rezerwacie przyrody Lipowska. Szlaki turystyczne omijają wierzchołek, prowadząc po jego południowej stronie[2].