Pismo hieroglificzne
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Pismo hieroglificzne – najstarsza i najdłużej funkcjonująca forma pisma egipskiego. Pierwotnie hieroglifów używano do zapisu wszelkich tekstów. Nośnikiem mogło być wszystko, na czym było możliwe utrwalenie pisma, m.in.: kamień, papirus, ostrakon (łupek skalny lub fragment potłuczonej skorupki z glinianego naczynia). Jednak wraz z rozwojem odmiany kursywy hieroglificznej – tzw. hieratyki – użycie pisma hieroglificznego ograniczyło się do zapisu tekstów religijnych i monumentalnych, które były utrwalane najczęściej w kamieniu. Znaki pisma hieroglificznego mają charakter „ikoniczny” (obrazkowy)[1].
Hieroglify z Wielkiej Sali Hypostylowej w Karnaku (Seti I, XIII w. p.n.e.) | |
Charakterystyka | |
Rodzaj |
pismo hieroglificzne |
---|---|
Typ |
mieszany, złożony – ideograficzne, determinatywne, fonetyczne (abdżad) |
Kierunek pisma |
od prawej do lewej, z góry na dół, sporadycznie – od lewej do prawej |
Języki pisma |
staroegipski |
Historia | |
Systemy potomne |
hieratyka, demotyka, koptyjski, meroicki, protosynajski |
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Najwcześniejsze znane zapisy pisma hieroglificznego pochodzą (najprawdopodobniej) z późnego Okresu Predynastycznego, ok. 3100–3000 r. p.n.e. Były to lapidarne zapisy w formie etykiet na kamiennych i glinianych obiektach. Najpóźniejsze znane inskrypcje pochodzą z 394 r. n.e. i wykuto je na ścianach świątyni na wyspie File. Tak więc pismo hieroglificzne było w użyciu przez prawie 3,5 tysiąca lat.
Fragment formuły ofiarnej | |||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ḥtp di nswt Wsir nb Ddw nb 3bdw di.f prt hrw ḥnkt k3w 3pdw šs mnḥt nk3 n nb.t pr Mrrt | |||||||||||||||||||||||||||||
Ofiara od króla dla Ozyrysa, pana Busiris i pana Abydos, obdarzono Go ofiarami z chleba i wina, rogacizny, drobiu, alabastru i tkanin, by ten [nakarmił] duszę Ka pani domu, Mereret. |