Powiat przeworski
powiat w Polsce / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Powiat przeworski?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Powiat przeworski – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony na nowo w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Siedzibą administracyjną powiatu i głównym ośrodkiem kulturalnym jest miasto Przeworsk. Za czasów I Rzeczypospolitej do powiatu przeworskiego należały liczne miasta, m.in.: Rzeszów, Łańcut, Leżajsk, Sokołów Małopolski, Sieniawa, Kańczuga[2][3].
Ten artykuł dotyczy współczesnego powiatu. Zobacz też: powiat przeworski w II Rzeczypospolitej. |
powiat | |||||||
| |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
TERC |
1814 | ||||||
Siedziba | |||||||
Starosta |
Dariusz Łapa | ||||||
Powierzchnia |
698,35 km² | ||||||
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności |
| ||||||
• gęstość |
112,2 os./km² | ||||||
Urbanizacja |
26,73% | ||||||
Tablice rejestracyjne |
RPZ | ||||||
Adres urzędu: ul. Jagiellońska 1037-200 Przeworsk | |||||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie województwa | |||||||
| |||||||
| |||||||
Strona internetowa | |||||||
Biuletyn Informacji Publicznej |
Na terenie powiatu przeworskiego znajdują się ważne obiekty sakralne datowane na okres średniowiecza:
- Bazylika Kolegiacka pw. Ducha Świętego w Przeworsku (1393 rok – data powołania parafii).
- Kościół i klasztor Bernardynów pw. św. Barbary w Przeworsku (1489 rok – data ukończenia budowy).
W Przeworsku oprócz świątyń średniowiecznych znajduje się barokowy Kościół Matki Bożej Śnieżnej (1780 rok – data ukończenia budowy).
Cenne obiekty sakralne zlokalizowane są także w Kańczudze (kościół renesansowy) czy Sieniawie (kościół barokowy).
Powiat przeworski bogaty jest również w pałace i zespoły pałacowo-parkowe[4]:
- Pałac Książąt Lubomirskich w Przeworsku (obecnie Muzeum z zabytkowym parkiem w stylu angielskim).
- Pałac Dzieduszyckich w Zarzeczu z zabytkowym parkiem epoki romantyzmu.
- Pałac w Sieniawie.
- Pałac Turnauów w Urzejowicach
- Zespół dworski w Hadlach Szklarskich.
- Pałac w Żuklinie
- Pałac Pogonowskich w Łopuszcze Małej.
Przez powiat przeworski przebiega wąskotorowa, zabytkowa, Przeworska Kolej Dojazdowa z najdłuższym w Europie tunelem kolei wąskotorowej, utworzona 8 września 1904 roku przez Księcia Andrzeja Lubomirskiego, ordynata dominium przeworskiego.
Powiat przeworski słynie z dobrych ziem uprawnych (czarnoziemy), co przyczynia się do bogatych plonów rolnych na tym obszarze. W przeszłości przeworskie czarnoziemy umożliwiały uprawę buraków cukrowych na masową skalę, co pociągnęło za sobą rozwój pierwszej w Galicji cukrowni w Przeworsku, szczycącej się wówczas pozycją jednej z 10 najlepszych cukrowni w Polsce.
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[5] powiat zamieszkiwały 78 362 osoby. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 78 227 osób[6].