Roberto D’Aubuisson
polityk Salwadoru / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Roberto D’Aubuisson Arrieta (ur. 23 sierpnia 1943 w Santa Tecla, zm. 20 lutego 1992 w San Salvador) – salwadorski polityk, dowódca okresu wojny domowej w Salwadorze.
Był oficerem wywiadu Gwardii Narodowej oraz zastępcą dowódcy prezydenckiej agencji bezpieczeństwa Ansesal. Był wtedy nazywany „Blowtorch Bob” (z powodu nagminnego stosowania lutlampy podczas przesłuchań[1][2]). Po odsunięciu od władzy prezydenta Salwadoru Carlosa Humberto Romero (w październiku 1979) przez grupę oficerów-reformatorów, oligarchowie kawowi, obawiający się planowanych reform politycznych i gospodarczych, powierzyli D'Aubuissonowi zadanie podjęcia działań zapobiegawczych. D'Aubuisson był m.in. zamieszany w nieudany zamach mający na celu obalenie lidera rządzącej junty, Adolfo Majano Ramosa (maj 1980); dążył także do zniweczenia działań reformatorskich i pokojowych prezydenta José Napoleona Duarte.
Oskarżony o współudział w zamordowaniu arcybiskupa San Salvadoru Oscara Romero (1980), D'Aubuisson kilka miesięcy w 1981 spędził w Gwatemali; pod koniec roku powrócił do Salwadoru i założył prawicowy ruch polityczny – Narodowy Sojusz Republikański ARENA.
Liczył na objęcie stanowiska prezydenta w marcu 1982, jednak ostatecznie tymczasowym prezydentem został Álvaro Magaña; jako lider silnego ugrupowania D'Aubuisson został przewodniczącym Zgromadzenia Konstytucyjnego (1982–1983). W 1984 przegrał z Duarte w wyborach prezydenckich. W 1989 wskutek nacisków amerykańskich przekazał kierowanie Sojuszu Alfredo Cristianiemu, który w tymże roku został prezydentem Salwadoru.
W ostatnich latach życia D'Aubuisson daremnie przeciwdziałał inicjatywom pojednawczym Cristianiego. Kilka tygodni przed śmiercią dawnego lidera ugrupowania zawarto porozumienie rządu i ARENA z lewicową partyzantką.
Już w 1986 amerykański ambasador Robert White określał D'Aubuissona mianem „patologicznego mordercy”. Jako współtwórca i lider organizacji pod nazwą Union Guerrera Blanca (Unia Białych Wojowników), która dokonała wielu zabójstw w okresie wojny domowej w Salwadorze (1979–1992), ponadto m.in. w czerwcu 1977 pod hasłem „Bądź patriotą – zabij księdza” nawoływała do zabicia jezuitów[3], oskarżanych o rzekome sprzyjanie komunistom. D'Aubuisson jest współodpowiedzialny za śmierć około 75 tysięcy osób.