Rozwój prosty
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Rozwój prosty[1], rozwój wprost[2], rozwój bezpośredni[2], postembriogeneza bezpośrednia[2], ametamorfoza[1], ametabolia[1] (łac. ametamorphosis, ametabolia) – rozwój pozazarodkowy (postembriogeneza), w którym forma młodociana różni się od dorosłej jedynie mniejszymi rozmiarami i niezdolnością do rozrodu[2].
Rozwój ten charakteryzuje się zasadniczym zakończeniem organogenezy przed opuszczeniem jaja (u form jajorodnych) lub porodem (u form żyworodnych). W rozwoju tym, w przeciwieństwie do rozwoju złożonego nie występuje stadium larwy[2]. Osobnik młodociany, wykazuje duże podobieństwo do imago (postaci dorosłej). Jest od niej mniejsza i niedojrzała płciowo[3].
W przypadku stawonogów, charakterystyczne dla postaci dorosłej struktury morfologiczne pojawiają się u osobników młodocianych w trakcie kolejnych linień[4].
Rozwój prosty występuje u zdecydowanej mniejszości zwierząt[2]. Spotyka się go u ssaków, ptaków, gadów, ślimaków lądowych, licznych pajęczaków, części skorupiaków, większości wirków, u owadów z rzędu przerzutek (Archaeognatha) i rybików (Zygentoma)[2][3]. Owady, u których występuje rozwój bez przeobrażenia klasyfikowane były dawniej jako Ametabola[5].
Jako specyficzne typy rozwoju prostego, klasyfikowane bywają przez część badaczy[1][6] występujące u stawonogów: anamorfoza[1] i epimorfoza[7][8], w tym cechująca skoczogonki, widłogonki, rybiki i przerzutki protomorfoza[1].
W entomologii na określenie rozwoju bez przeobrażenia zwanego też rozwojem prostym funkcjonuje ponadto termin epimetabolia, który choć zastrzegany dla owadów pierwotnie bezskrzydłych (dawne Apterygota), to bywa synonimizowany z ametabolią[6][9].