Wojna o Naddniestrze
Wojna domowa w Mołdawii z 1992 roku powstała w wyniku separatystycznych dążeń Rosjan z Naddniestrza / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Wojna o Naddniestrze?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Wojna o Naddniestrze (rum. Războiul din Transnistria, ros. Война в Приднестровье) – wojna domowa w Mołdawii, tocząca się z największą intensywnością od marca do lipca 1992 r. (do mniejszych starć dochodziło jednak już od początku grudnia roku poprzedniego). Jej bezpośrednią przyczyną był konflikt między nową mołdawską elitą władzy, tworzącą się w toku pieriestrojki, następnie budującą niepodległą Mołdawię, a elitą radziecką z lewego (wschodniego) brzegu Dniestru (dyrektorzy zakładów przemysłowych, wojskowi). Silne akcenty nacjonalistyczne obecne w programie Frontu Ludowego Mołdawii doprowadziły do masowej mobilizacji rosyjskojęzycznej ludności z obszaru Naddniestrza najpierw wokół postulatów dwujęzyczności Mołdawii, następnie autonomii i ostatecznie niepodległości Naddniestrza. Została ona jednostronnie ogłoszona 8 grudnia 1990 r. Władze w Kiszyniowie nie zamierzały pogodzić się z utratą terytorium i podjęły próbę przywrócenia integralności terytorialnej kraju siłą.
Walki o Bendery, 1992 | |||
Czas |
grudzień 1991 – lipiec 1992 | ||
---|---|---|---|
Terytorium | |||
Przyczyna |
konflikt polityczno-językowy w Mołdawii, secesja Naddniestrza | ||
Wynik |
przegrana Mołdawii, zawieszenie broni oznaczające przyzwolenie na dalsze istnienie nieuznawanej Naddniestrzańskiej Republiki Mołdawskiej | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
brak współrzędnych | |||
|
Większość działań militarnych podczas wojny miała charakter „źle skoordynowanych akcji mołdawskich sił zbrojnych oraz potyczek oddziałów paramilitarnych”[1]. Najpoważniejszymi epizodami kilkumiesięcznej wojny były walki o Dubosary w marcu 1992 r. oraz bitwa o Bendery w czerwcu tego samego roku. Oddziałom mołdawskim na żadnym odcinku nie udało się pokonać obrońców Naddniestrza, jednak o końcowym wyniku wojny rozstrzygnęła nie ich postawa, a przychylność i wreszcie otwarta interwencja 14 Armii radzieckiej (następnie rosyjskiej). Wojnę zakończył rozejm wypracowany pod nadzorem Rosji w lipcu 1992 r. Od tego momentu Naddniestrze, chociaż formalnie pozostaje częścią Mołdawii, de facto funkcjonuje jako osobne państwo, nie będąc jednak uznawanym przez żaden inny taki podmiot o bezdyskusyjnej legitymacji. Oficjalnym alfabetem Naddniestrza jest cyrylica.