Żady
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Żad – zwyczajowa oraz gemmologiczna wspólna nazwa nefrytu (żad nefrytowy) i jadeitu (żad jadeitowy).
Ten artykuł od 2013-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji: należy także podać słowniki bądź publikacje stosujące to określenie. |
Jest potoczną nazwą dawniej stosowaną w stosunku do dwóch, podobnych do siebie z wyglądu i często mylonych skał. Obecnie do tej grupy zalicza się trzy rodzaje skał:
- jadeit – zbudowany z piroksenów.
- nefryt – zbudowany z amfiboli.
- maw-sit-sit – zbudowany z piroksenów, spineli, amfiboli i chlorytów[1]
Początkowo oba te kamienie uważano za ten sam minerał, który określano mianem jade (żad). Także w chińskiej tradycji oba minerały nazywane są 玉 yù.
Dopiero w 1863 r. Francuz Damour udowodnił, że ten zwięzły kamień, który znano od 7000 lat, w rzeczywistości stanowi dwa różne minerały.
Ich rozróżnienie jest trudne, co może być powodem tego, że słowo żad nadal obowiązuje jako pojęcie nadrzędne.
Nazwa pochodzi z okresu zdobywania przez Hiszpanów Ameryki Środkowej i Południowej. Oznacza "piedra de ijada" czyli kamień lędźwiowy. Minerał ten uważano za środek profilaktyczny i leczniczy w przypadku dolegliwości nerek.