Porte
From Wikipedia, the free encyclopedia
Porte ya da dizek[1], üzerine notaların yerleştirildiği, 4 eşit aralık ve birbirine paralel 5 çizgiden ve bir donanım bölümünden oluşan şekildir. Genelde portenin donanımına değiştirici diyez veya bemol işaretleri, ritim rakamları yazılır. Notaların üzerine yazıldığı eşit aralıklı beş çizgi ve dört aralıktan oluşan şekle porte (dizek) denir. Çizgiler aşağıdan yukarıya doğru sayılır.
16. yüzyılda İtalyan rahip Guido d'Arrezo, nota okumayı kolaylaştırmak amacıyla renkli porte çizgilerini, ayrıca bir ilahinin her bir satırının ilk hecelerinden oluşan nota isimlerini müziğe kazandırmıştır.
Vurmalı olmayan portenin her satırının mutlak perdesi, portenin sol tarafındaki uygun dikey bir yere nota anahtar sembolünün yerleştirilmesiyle gösterilir (muhtemelen belirli enstrümanlar için kurallarla değiştirilmiştir). Örneğin, G nota anahtarı olarak da bilinen tiz nota anahtarı, ikinci satıra yerleştirilir (yukarı doğru sayılır), bu çizgiyi "orta Do" üzerindeki ilk G perdesi olarak sabitler.
Çizgiler ve boşluklar aşağıdan yukarıya doğru numaralandırılmıştır; alt çizgi ilk çizgi ve üst çizgi beşinci çizgidir.
Müzik portesi zaman ile ilgili olarak perde matematiksel grafik ile benzerdir. Notaların perdeleri, porte üzerindeki dikey konumlarına göre verilir ve notalar soldan sağa doğru çalınır. Ancak, bir grafikten farklı olarak, çizgiden bitişik boşluğa dikey bir adımla temsil edilen yarı tonların sayısı tuşa bağlıdır ve her notanın başlangıcının tam zamanlaması, yatay konumuyla doğrudan orantılı değildir. Bunun yerine, tam zamanlama tempo'ya ek olarak her nota için seçilen müzik sembolüyle kodlanır.
Nota anahtar'ının sağındaki ölçü işareti, zamanlama sayıları ve nota sembolleri arasındaki ilişkiyi gösterirken çubuk çizgileri, portedeki notaları ölçüler halinde gruplandırır.