Tiziano Vecelli
họa sĩ người Ý (k.1490-1576) / From Wikipedia, the free encyclopedia
Tiziano Vecelli hay Tiziano Vecellio, tiếng Việt phiên âm là Ti-xiêng[1] (khoảng 1473/1490[2] – 27 tháng 8 năm 1576[3] thường được biết đến hơn với tên gọi Titian (phát âm /ˈtɪʃən/) là một danh họa Italia, người lãnh đạo trường phái Venice thế kỷ 16 của phong trào Phục hưng Italia. Ông sinh ra tại Pieve di Cadore, gần Belluno (ở Veneto), thuộc Cộng hoà Venice. Trong cuộc đời của mình, ông thường được gọi là Da Cadore, nghĩa là "đến từ Cadore".
Titian | |
---|---|
Thông tin cá nhân | |
Sinh | |
Tên khai sinh | Tiziano Vecelli |
Ngày sinh | khoảng 1488/1490 |
Nơi sinh | Pieve di Cadore |
Mất | |
Ngày mất | 27 tháng 8 năm 1576 |
Nơi mất | Venice |
Nguyên nhân | dịch hạch |
An nghỉ | Santa Maria Gloriosa dei Frari |
Giới tính | nam |
Quốc tịch | Người Italia |
Tôn giáo | Công giáo |
Gia tộc | gia đình Vecellio |
Gia đình | |
Bố | Gregorio Vecellio |
Anh chị em | Francesco Vecellio, Tommaso Vecellio |
Hôn nhân | Cecilia Soldano |
Con cái | Orazio Vecellio, Tizianello, Lavinia Vecellio |
Đào tạo | Giorgione |
Thầy giáo | Giovanni Bellini, Gentile Bellini |
Học sinh | Tintoretto, Simone Peterzano, Orazio Vecellio |
Lĩnh vực | Hội họa |
Sự nghiệp nghệ thuật | |
Bút danh | Veccellio, Tiziano |
Trào lưu | Đỉnh cao Phục hưng |
Thể loại | tranh chân dung, tranh tôn giáo, tranh thần thoại, nghệ thuật khỏa thân, tranh lịch sử, chân dung |
Thành viên của | Học viện Mỹ thuật Florence |
Tác phẩm | Đức mẹ đồng trinh thăng thiên Pesaro Altarpiece Venus thành Urbino |
Có tác phẩm trong | Santa Maria Gloriosa dei Frari, Viện bảo tàng Louvre, Phòng trưng bày Uffizi, Bảo tàng Prado, Bảo tàng Nghệ thuật Nelson-Atkins, Phòng triển lãm Tāmaki Auckland, Phòng triển lãm Quốc gia Victoria, Phòng triển lãm quốc gia Washington, Nationalmuseum, Bảo tàng Nghệ thuật Philadelphia, Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan, Kunstmuseum Basel, Bảo tàng Nghệ thuật Saint Louis, Phòng triển lãm Quốc gia Ireland, Bảo tàng Mỹ thuật Boston, Bảo tàng Puskin, Bảo tàng Ermitazh, Bảo tàng Nghệ thuật Indianapolis, Viện nghệ thuật Detroit, Bảo tàng Quốc gia Luân Đôn, Rijksmuseum, Viện Nghệ thuật Chicago, Bảo tàng Quốc gia Mỹ thuật phương Tây, Bảo tàng Mỹ thuật Quốc gia, Bảo tàng Nghệ thuật Hoa Kỳ Smithsonian, Palazzo Pitti, Bảo tàng Nghệ thuật Harvard, Trung tâm Nghệ thuật Anh Yale, Dinh tổng trấn, Phòng triển lãm Ambrosiana, Học viện Mỹ thuật Viên, Lâu đài Wawel, Bảo tàng Anh, Học viện Nghệ thuật Hoàng gia Anh, Bảo tàng Nghệ thuật Cleveland, Học viện San Luca, Ca' d'Oro, Getty Center |
Giải thưởng | Huân chương Đinh Thúc Ngựa Vàng |
Chữ ký | |
[sửa trên Wikidata]x • t • s |
Được những người đương thời công nhận là "Mặt trời giữa những ngôi sao nhỏ" (gợi nhớ lại những dòng cuối cùng trong tác phẩm Thần Khúc của Dante), Titian là một trong những họa sĩ Italia đa tài nhất, tinh thông cả về chân dung, phong cảnh và các chủ đề thần thoại và tôn giáo. Những phương pháp sáng tác của ông, đặc biệt trong việc áp dụng và sử dụng màu sắc, sẽ có ảnh hưởng sâu sắc không chỉ với những họa sĩ Italia thời Phục hưng, mà cả với những thế hệ tiếp sau của nghệ thuật phương Tây.[4]
Trong cuộc đời khá dài của mình phong cách nghệ thuật của Titian đã thay đổi mạnh mẽ[5] nhưng ông vẫn giữ lại sự chú trọng đặc biệt với màu sắc. Dù những tác phẩm sau này của ông có thể không chứa đựng sự mạnh mẽ, màu sắc tươi sáng như những tác phẩm ban đầu, phong cách vẽ lỏng tay và những sự biến đổi màu sắc huyền ảo là chưa từng có trong lịch sử nghệ thuật phương Tây.