Triton (uydu)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Triton, Neptün gezegeninin en büyük doğal uydusudur. 10 Ekim 1846'da İngiliz gök bilimci William Lassell tarafından keşfedilen ilk Neptün uydusuydu. Güneş Sistemi'nde, gezegeninin tersi yönünde bir yörüngeye sahip tek büyük uydudur.[2][11] Ters yön yörüngesi ve Plüton'a benzer kompozisyonu nedeniyle Kuiper kuşağından yakalanan bir cüce gezegen olduğu düşünülmektedir.[12]
Keşif | |
---|---|
Keşfeden | William Lassell |
Keşif tarihi | 10 Ekim 1846 |
Adlandırmalar | |
Alternatif adlar | Neptune I |
Sıfatlar | Tritonian |
Yörünge özellikleri | |
354759 km | |
Dış merkezlik | 0,000016[1] |
-5,876854 g (ters)[1][2] | |
Ortalama yörünge hızı | 4,39 km/sn |
Eğiklik | 129,812° (tutuluma) 156,885° (Neptün ekvatoruna)[3][4] 129,608° (Neptün yörüngesine) |
Doğal uydusu | Neptün |
Fiziksel özellikler | |
13,47[5] | |
−1,2[6] | |
Ortalama yarıçap | 1353,4±0,9 km[7] (0,2122 Dünya) |
23018000 km2 | |
Hacim | 10384000000 km3 |
Kütle | 2,14×1022 kg (0,00359 Dünya) |
Ortalama yoğunluk | 2,061 g/cm3[7] |
0,779 m/sn2 (0,0794 g) (0,48 Ay) | |
1,455 km/sn | |
eşzamanlı | |
5 g, 21 s, 2 dk, 53 sn[8] | |
0 | |
Albedo | 0,76[7] |
Sıcaklık | 38 K (−235,1° C[8] |
Atmosfer | |
Yüzey basıncı | 1,4–1,9 Pa[8] (1/70000 Dünya yüzey basıncı)[9] |
Bileşimleri | nitrojen; metan işaretleri.[10] |
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam |
2.710 kilometre (1.680 mil) çapıyla[7] Güneş Sistemi'ndeki yedinci en büyük uydudur. Neptün'ün hidrostatik dengede olacak kadar büyük olan tek uydusudur. Triton, Güneş Sistemi'nde jeolojik olarak aktif olduğu bilinen birkaç uydudan biridir (diğerleri: Jüpiter'in İo ve Europa'sı ile Satürn'ün Enceladus ve Titan uydularıdır). Sonuç olarak yüzeyi nispeten gençtir ve birkaç belirgin çarpma kraterine sahiptir. Karışık kriyovolkanik ve tektonik araziler, karmaşık bir jeolojik tarihi akla getirir.
Triton, çoğunlukla donmuş azottan oluşan bir yüzeye, bir su buzu kabuğuna,[13][14] donmuş bir mantoya ve önemli bir kaya ve metal çekirdeğe sahiptir. Çekirdek, toplam kütlesinin üçte ikisini oluşturur. Ortalama yoğunluk 2,061 g/cm3 olup,[7] yaklaşık olarak %15-35 su buzu bileşimini yansıtır.[8]
Voyager 2, 1989 yılındaki Triton geçişinde 38 K (−235 °C) yüzey sıcaklıkları tespit etti ve ayrıca süblime nitrojen gazı püskürten aktif gayzerleri keşfetti, bu da deniz seviyesindeki Dünya atmosfer basıncının 1⁄70,000'inden daha az olan zayıf bir nitrojen atmosferinin önemli etkenidir.[8] Voyager 2, Triton'u ziyaret eden tek uzay aracıdır.[15] Sonda, uydu yüzeyinin sadece %40'ını inceleyebildiğinden, gelecekte gerçekleştirilecek Neptün sistemi ziyaretlerinde Triton'a odaklanılması düşünülmektedir.