Richard Wagner
germana komponisto / From Wikipedia, the free encyclopedia
Wilhelm Richard WAGNER [ˈʁiçaʁt ˈvaːɡnɐ], en esperanto Rikardo Vagnero,[1] (naskiĝis la 22-an de majo 1813, en Lepsiko, mortis la 13-an de februaro 1883 en Venecio) estis unu el la plej gravaj germanaj komponistoj dramistoj, poetoj, verkistoj, teatra reĝisoro kaj orkestrodirektisto. Per siaj muzikdramoj li validas kiel unu el la plej gravaj novigantoj de la eŭropa muziko en la 19-a jarcento. Li ŝanĝis la esprimkapablon de la romantisma muziko same kiel la teoriajn kaj praktikajn fundamentojn de la opero, formante dramajn agadojn kiel tutarta verko kaj verkante por ili tekston, muzikon kaj sursceniginstrukciojn. Kiel unua komponisto li fondis festivalon en la festivalejo de Bayreuth planita de li. Liaj novigoj en la harmoniaro enfluis la evoluon de la muziko ĝis la Nova Muziko. Per sia traktaĵo Das Judenthum in der Musik (La judaro en la muziko) li apartenas intelekthistorie al la probatalantoj de antisemitismo.
Richard Wagner | |||||
---|---|---|---|---|---|
Persona informo | |||||
Richard Wagner | |||||
Naskonomo | Wilhelm Richard Wagner | ||||
Naskiĝo | 22-an de majo 1813 (1813-05-22) en Leipzig, Reĝlando Saksio, Rejna Federacio | ||||
Morto | 13-an de februaro 1883 (1883-02-13) (69-jaraĝa) en Venecio, Reĝlando Italio | ||||
Mortis pro | naturaj kialoj vd | ||||
Mortis per | korinfarkto vd | ||||
Tombo | Vilao Wahnfried vd | ||||
Religio | luteranismo vd | ||||
Lingvoj | germana vd | ||||
Ŝtataneco | Reĝlando Saksio vd | ||||
Alma mater | Universitato de Lepsiko • Kruclernejo • Thomas-lernejo je Lepsiko vd | ||||
Subskribo | |||||
Memorigilo | |||||
Familio | |||||
Dinastio | Wagner family vd | ||||
Patro | Carl Friedrich Wagner vd | ||||
Patrino | Johanna Rosina Wagner-Geyer vd | ||||
Gefratoj | Rosalie Wagner • Ottilie Brockhaus • Louise Wagner • Cäcilie Avenarius • Albert Wagner vd | ||||
Edz(in)o | Cosima Wagner • Minna Planer vd | ||||
Infanoj | Siegfried Wagner • Isolde Wagner vd | ||||
Parencoj | Franziska Wagner vd | ||||
Profesio | |||||
Alia nomo | K. Freigedank • H. Valentino vd | ||||
Okupo | komponisto • libretisto • dirigento • eseisto • teatra reĝisoro • aŭtobiografo • poeto • pianisto • muzikkritikisto • taglibristo • verkisto vd | ||||
Laborkampo | opero • muzikdramo vd | ||||
Aktiva dum | 1832– vd | ||||
Verkado | |||||
Verkoj | Der Fliegende Holländer ❦ Tristano kaj Izoldo ❦ Tannhäuser ❦ La Rejnoro ❦ Lohengrin ❦ La ringo de la Nibelungoj vd | ||||
| |||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||