Komatyt
ultrazasadowa skała wylewna / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Komatyt?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Komatyt, komatiit – wylewna skała ultramaficzna pochodząca ze stopienia skał płaszcza. Komatyty mają niską zawartość krzemu, potasu i glinu oraz wysoką do bardzo wysokiej zawartość magnezu. Nazwa komatytów wywodzi się od miejsc ich występowania, nad rzeką Komati w Południowej Afryce[1].
Prawdziwe komatyty są bardzo rzadkie, ich występowanie zasadniczo ogranicza się do skał archaicznych, z pojedynczymi znanymi przykładami komatytów proterozoicznych lub fanerozoicznych (choć z mezozoiku znane są podobnie wysokomagnezowe lamprofiry). Uważa się, że to ograniczenie wieku jest spowodowane ochładzaniem płaszcza, którego temperatura we wczesnym archaiku i mezoarchaiku (3,8 do 2,8 miliarda lat temu) mogła być do 500 °C wyższa niż współcześnie. Wczesna Ziemia charakteryzowała się znacznie wyższym strumieniem ciepła ze względu na resztkowe ciepło pozostałe z okresu tworzenia się planety, a także większą obfitość naturalnych izotopów radioaktywnych. Najmłodsze komatyty pojawiają się nieoczekiwanie w zapisie geologicznym w późnej kredzie, na wyspie Gorgona leżącej na Pacyfiku u wybrzeży Kolumbii; liczą zaledwie ok. 90 milionów lat[2].
Rozmieszczenie geograficzne komatytów w absolutnej większości jest ograniczone do tarcz archaicznych. Komatyty występują wspólnie z innymi skałami ultramaficznymi i wysokomagnezowymi maficznymi skałami wulkanicznymi w archaicznych pasach zieleńcowych. Do 20% law zachowanych w skałach wczesnego i środkowego archaiku ma skład ultramaficzny.