Zamek w Rzeszowie
zamek w Polsce / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Zamek w Rzeszowie?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Zamek w Rzeszowie – czteroskrzydłowe założenie architektoniczne o przeznaczeniu biurowym zbudowane w latach 1902–1906 w obrębie bastionów z XVII–XVIII w. na miejscu zburzonego pałacu warownego Lubomirskich, jeden z głównych zabytków Rzeszowa. Przylega od południa do starej części miasta, położony pomiędzy aleją Pod Kasztanami, aleją Lubomirskich, ulicą Szopena, placem Śreniawitów oraz ulicą płk. Lisa-Kuli. Aktualnie stanowi siedzibę sądu okręgowego, do 1981 znajdowało się w nim także więzienie. Obecny budynek nosi nazwę zamku od lat 50. XX w., wcześniej był znany jako sąd[1].
nr rej. 40 z 5.05.1950 r. i z 18.05.1993 r. | |||
Zamek widziany od strony bastionu świętej Marii | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Miejscowość | |||
Adres |
Plac Śreniawitów 3 | ||
Architekt |
Tylman z Gameren, | ||
Ukończenie budowy |
przed 1447 | ||
Ważniejsze przebudowy |
przed 1610, | ||
Zniszczono |
1902 | ||
Odbudowano |
1902–1906 | ||
Pierwszy właściciel |
Stanisław Rzeszowski | ||
Kolejni właściciele |
Rzeszowscy, | ||
50°01′56″N 22°00′02″E | |||
|
Wczesny dwór (łac. curia) w Rzeszowie, prawdopodobnie na tym miejscu, przeszedł w 1447 na własność Stanisława Rzeszowskiego na mocy podziału majątku jego rodziców[2][3][4]. Przed 1610 został rozbudowany przez Mikołaja Spytka Ligęzę, który przeniósł tam swoją rezydencję ze Staromieścia, w dwór obronny w typie kamienicy[3][4]. W 1620 Ligęza przekształcił dwór w czworoboczne założenie w stylu palazzo in fortezza, a w 1624 umocnił go wałem ziemnym[4]. Od 1637 zamek był własnością rodziny Lubomirskich. Główne prace budowlane nad nim prowadzili Tylman z Gameren (od 1682) i Karol Henryk Wiedemann (do 1746[5]). W 1820 kompleks został przejęty przez władze austriackie i zaadaptowany do celów sądowniczych oraz więziennych. Jego wyburzenie na początku XX wieku uzasadnione zostało bardzo złym stanem technicznym konstrukcji. Rozbiórkę przetrwały jedynie dolne partie wieży bramnej i bastionowe fortyfikacje.
W otoczeniu Zamku znajduje się Letni Pałac Lubomirskich w Rzeszowie.