อักษรชาห์มุขี
From Wikipedia, the free encyclopedia
ชาห์มุขี (ปัญจาบ: شاہ مُکھی, อักษรคุรมุขี: ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ, แปลตรงตัว 'จากพระโอษฐ์ของชาห์') เป็นอักษรเปอร์เซีย-อาหรับดัดแปลงที่มุสลิมชาวปัญจาบ (โดยหลักอยู่ในแคว้นปัญจาบ) ใช้เขียนภาษาปัญจาบ[1][2][3][4] โดยทั่วไปเขียนด้วยแบบอักษรแนสแทอ์ลีก[3][4] ซึ่งภาษาอูรดูก็ใช้แบบอักษรนี้ด้วย[5] อักษรเปอร์เซีย-อาหรับเป็นหนึ่งในสองอักษรที่ใช้เขียนภาษาปัญจาบ ส่วนอีกอักษรหนึ่งคืออักษรคุรมุขีที่ชาวซิกข์และฮินดูในรัฐปัญจาบใช้[3][6][4]
อักษรชาห์มุขี شاہ مُکھی | |
---|---|
"ชาห์มุขี" ในแบบอักษรแนสแทอ์ลีก | |
ชนิด | |
ทิศทาง | Right-to-left |
ภาษาพูด | ภาษาปัญจาบ |
อักษรที่เกี่ยวข้อง | |
ระบบแม่ | ไซนายดั้งเดิม
|
ยูนิโคด | |
ช่วงยูนิโคด | U+0600 to U+06FF U+0750 to U+077F |
บทความนี้ประกอบด้วยสัญกรณ์การออกเสียงในสัทอักษรสากล (IPA) สำหรับคำแนะนำเบื้องต้นเกี่ยวกับสัญลักษณ์ IPA โปรดดู วิธีใช้:สัทอักษรสากล สำหรับความแตกต่างระหว่าง [ ], / / และ ⟨ ⟩ ดูที่ สัทอักษรสากล § วงเล็บเหลี่ยมและทับ |
อักษรชาห์มุขีเขียนจากขวาไปซ้าย ในขณะที่อักษรคุรมุขีเขียนจากซ้ายไปขวา[7][8][4]
อักษรชาห์มุขีใช้ครั้งแรกโดยกวีที่นับถือลัทธิศูฟีในปัญจาบ[9] และกลายเป็ระบบการเขียนตามแบบแผนของมุสลิมในแคว้นปัญจาบ ประเทศปากีสถาน หลังการขีดเส้นแบ่งอินเดีย ในขณะที่ชาวฮินดูและซิกข์ส่วนใหญ่ในรัฐปัญจาบ ประเทศอินเดีย ใช้อักษรคุรมุขีหรือเทวนาครีในการเขียนภาษาปัญจาบ[6]