Attila
vua Hung cai trị từ năm 434 đến năm 453 / From Wikipedia, the free encyclopedia
Attila ( Sinh: 395 hoặc 406; Không rõ – 453), người châu Âu gọi ông là Attila Rợ Hung, và đặt biệt hiệu là "Ngọn roi của Thượng đế" hoặc "tai họa của trời" (fléau de dieu), là vua của Đế quốc Hung từ năm 434 đến khi qua đời vào năm 453[2] và là người anh hùng đã tạo dựng một đế chế của người Hung trải dài từ Đức đến sông Ural, rồi từ sông Danube tới biển Baltic. Đối với nền văn minh phương Tây, vị vua kiệt xuất của đế quốc Hung này hiện thân cho sự hủy diệt. Nền văn chương Đức sau này có đề cập tới ông.[3]
Attila | |
---|---|
Tượng sáp mô phỏng Attila tại bảo tàng Hungary | |
Tại vị | 434 - 453 |
Tiền nhiệm | Bleda và Rugila |
Kế nhiệm | Ellac |
Thông tin chung | |
Sinh | 395[1] hoặc 406 Không rõ |
Mất | 453 Thung lũng Tisza, Hungary |
Phối ngẫu | Ildiko (kết hôn: 453) |
Thân phụ | Mundzuk |
Trong thời kì đó, ông là một trong những mối hiểm họa đáng sợ của cả Đế quốc Đông La Mã và Tây La Mã. Ông đã chinh phạt bán đảo Balkan hai lần và tiến tới xứ Gaule (Pháp ngày nay) và vươn xa tới Orleans (Paris ngày nay). Thậm chí có lần ông còn suýt nữa tiến chiếm kinh thành Constantinopolis của người Đông La Mã, nhưng một dịch bệnh khiến ông không thành công. Và sau đó, ông bị thất bại ê chề trước quân Tây La Mã trong trận đánh kịch liệt tại Chalons vào năm 451, do đó ông phải rút quân trở về. Năm sau tức là năm 452, ông lại thân hành ra quân, lần này thì họ đánh thẳng vào đất Ý, chiếm lĩnh được vài thành phố, nhưng sau đó lại phải lui binh.[3][4]