Đức
quốc gia nằm ở khu vực Trung Âu / From Wikipedia, the free encyclopedia
Đức (tiếng Đức: Deutschland, phát âm [ˈdɔjtʃlant]), tên chính thức là Cộng hòa Liên bang Đức (tiếng Đức: Bundesrepublik Deutschland, ngheⓘ),[lower-alpha 4][9] là quốc gia độc lập có chủ quyền ở khu vực Trung Âu. Quốc gia này là một nước cộng hòa dân chủ tự do và là một nước nghị viện liên bang bao gồm 16 bang. Đức có tổng diện tích là 357.022 km² và khí hậu theo mùa, phần lớn là ôn hòa. Dân số Đức vào khoảng hơn 83 triệu[10], là quốc gia đông dân thứ hai ở Châu Âu (sau Nga). Đức là quốc gia có số lượng người nhập cư cao thứ hai thế giới chỉ sau Hoa Kỳ, theo số liệu năm 2014.[11] Thủ đô và vùng đô thị lớn nhất của Đức là Berlin. Các thành phố lớn khác gồm có Hamburg, München, Köln, Frankfurt, Stuttgart và Düsseldorf.
Cộng hòa Liên bang Đức
|
|
---|---|
Tên bản ngữ
| |
Vị trí của Đức (đỏ) trong Liên minh châu Âu (trắng) | |
Tổng quan | |
Thủ đô và thành phố lớn nhất | Berlin[lower-alpha 2] 52°31′B 13°23′Đ |
Ngôn ngữ chính thức và ngôn ngữ quốc gia | Tiếng Đức |
Tên dân cư | Người Đức |
Chính trị | |
Chính phủ | Cộng hòa dân chủ tự do và nghị viện liên bang |
Frank-Walter Steinmeier | |
Olaf Scholz | |
• Phó Thủ tướng | Robert Habeck |
Lập pháp | |
Hội đồng Liên bang | |
• Hạ viện | Quốc hội Liên bang |
Lịch sử | |
Hình thành | |
18 tháng 1 năm 1871 | |
9 tháng 11 1918 | |
23 tháng 3 1933 | |
23 tháng 5 năm 1949 | |
3 tháng 10 năm 1990 | |
Địa lý | |
Diện tích | |
• Tổng cộng | 357,022 km2[3] (hạng 63) 137,847 mi2 |
• Mặt nước (%) | 1.27 (tính đến năm 2015)[4] |
Dân số | |
• Ước lượng 2020 | 83.190.556[5] (hạng 18) |
• Mật độ | 132/km2 (hạng 58) 601/mi2 |
Kinh tế | |
GDP (PPP) | Ước lượng 2021 |
• Tổng số | $4,843 nghìn tỉ[6] (hạng 5) |
$58.150[6] (hạng 15) | |
GDP (danh nghĩa) | Ước lượng 2021 |
• Tổng số | $4,230 nghìn tỉ[6] (hạng 4) |
• Bình quân đầu người | $60.788[6] (hạng 17) |
Đơn vị tiền tệ | Euro (€) (EUR) |
Thông tin khác | |
Gini? (2019) | 29,7[7] thấp |
HDI? (2019) | 0,942[8] rất cao · hạng 9 |
Múi giờ | UTC+1 (CET) |
UTC+2 (CEST) | |
Giao thông bên | phải |
Mã ISO 3166 | DE |
Tên miền Internet | .de |
Các bộ lạc German khác nhau cư trú tại miền bắc của nước Đức ngày nay từ thời kỳ cổ đại Hy-La. Một khu vực mang tên Germania được ghi lại trước năm 100. Trong giai đoạn di cư, các bộ lạc German bành trướng lãnh thổ về phương nam. Bắt đầu vào thế kỷ 10, các lãnh thổ của người Đức hình thành bộ phận trung tâm quốc gia lúc đó của Đế quốc La Mã Thần thánh.[lower-alpha 5][12] Trong thế kỷ 16, các khu vực miền bắc Đức trở thành trung tâm của Cải cách Kháng nghị. Năm 1871, Đức trở thành một quốc gia dân tộc khi hầu hết các quốc gia Đức thống nhất (ngoại trừ Áo) trong Đế quốc Đức do người Phổ chi phối. Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất và Cách mạng Đức 1918-1919, Đế quốc này bị thay thế bằng Cộng hòa Weimar theo chế độ nghị viện. Chế độ độc tài quân phiệt Quốc Xã được hình thành vào năm 1933, dẫn tới Chiến tranh thế giới thứ hai và một nạn diệt chủng cho đến năm 1945. Sau một giai đoạn Đồng Minh chiếm đóng, hai nhà nước Đức được thành lập ở 2 miền Tây-Đông trong Chiến tranh Lạnh: Cộng hòa Liên bang Đức và Cộng hòa Dân chủ Đức (1949). Năm 1989, Bức tường Berlin sụp đổ trong cuộc Cách mạng hòa bình chống đối lại nhà nước Đông Đức. Năm 1990, Đức được tái thống nhất sau hơn 45 năm chia cắt đất nước từ 1945.[13]
Từ khi thống nhất đến nay, Đức luôn duy trì vị thế là một Đại cường quốc và có nền kinh tế lớn thứ tư thế giới theo GDP danh nghĩa, lớn thứ 5 toàn cầu theo sức mua tương đương. Đức dẫn đầu thế giới trong các lĩnh vực công nghiệp nặng và công nghệ cao, là nước xuất khẩu và nhập khẩu đều ở vị trí lớn thứ 3 thế giới (2015). Đức là một quốc gia phát triển, có tiêu chuẩn sinh hoạt rất cao được duy trì nhờ một xã hội có kỹ năng và năng suất. Đức duy trì một hệ thống an sinh xã hội và chăm sóc y tế phổ quát, bảo vệ môi trường và giáo dục đại học miễn học phí.[14] Đức là một thành viên sáng lập của Liên minh châu Âu vào năm 1993, là bộ phận của khu vực Schengen và trở thành đồng sáng lập của khu vực đồng Euro vào năm 1999. Đức là một thành viên của Liên Hợp Quốc, NATO, G8, G7, G20, Câu lạc bộ Paris, và OECD. Chi tiêu quân sự quốc gia của Đức cao thứ 9 thế giới. Đức có lịch sử văn hóa phong phú, liên tục sản sinh nhiều nhân vật có ảnh hưởng trong nghệ thuật, triết học, âm nhạc, thể thao, giải trí, khoa học, kỹ thuật và phát minh.