Khởi nghĩa Khmelnytsky
From Wikipedia, the free encyclopedia
Khởi nghĩa Khmelnytsky,[lower-alpha 1] còn gọi là Chiến tranh Cossack–Ba Lan,[1] Khởi nghĩa Chmielnicki, cuộc nổi dậy Khmelnytsky,[2] là một cuộc nổi loạn của người Cossack diễn ra từ năm 1648 đến năm 1657 trên các lãnh thổ miền đông của Thịnh vượng chung Ba Lan–Litva, dẫn đến việc thành lập Quốc gia hetman Cossack tại Ukraina. Dưới quyền chỉ huy của Hetman Bohdan Khmelnytsky, người Cossack Zaporozhia liên minh với người Tatar Krym và nông dân Ukraina địa phương, chống lại sự thống trị của Ba Lan và quân Thịnh vượng chung. Cuộc nổi dậy đi kèm với những hành động tàn bạo hàng loạt của người Cossack chống lại thường dân, đặc biệt là chống lại các giáo sĩ Công giáo La Mã và người Do Thái,[3][4] cũng như các cuộc trả thù dã man của Jeremi Wiśniowiecki, voivode của tỉnh Ruthenia.[5]:355
Khởi nghĩa Khmelnytsky | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Một phần của Đại hồng thủy | |||||||||
Bohdan Khmelnytsky tiến vào Kyiv, Mykola Ivasyuk | |||||||||
| |||||||||
Tham chiến | |||||||||
Quân đoàn Zaporozhia Hãn quốc Krym (1649–1654, 1656–1657) |
Ba Lan–Litva Hãn quốc Krym (1654–1656) | ||||||||
Chỉ huy và lãnh đạo | |||||||||
Bohdan Khmelnytsky Ivan Bohun Maksym Kryvonis İslâm Giray Tugay Bey † |
Jan II Kazimierz Mikołaj Potocki Jeremi Wiśniowiecki Stefan Czarniecki Marcin Kalinowski † |
Cuộc khởi nghĩa có ý nghĩa biểu tượng trong lịch sử quan hệ của Ukraina với Ba Lan và Nga. Sự kiện này chấm dứt sự thống trị của các szlachta Công giáo Ba Lan đối với cư dân Chính thống giáo Ukraina; đồng thời cuối cùng dẫn đến hợp nhất miền đông Ukraina vào nước Nga Sa hoàng theo Thỏa thuận Pereiaslav năm 1654, theo đó người Cossack thề trung thành với sa hoàng trong khi vẫn giữ một mức độ tự trị rộng rãi. Kết quả thành công của cuộc khởi nghĩa góp phần kết thúc thời kỳ Hoàng kim của Ba Lan, thuộc giai đoạn Đại hồng thủy.